Sünnet; tıbbi ve kültürel bağlamda hem geleneksel hem de modern bir anlam taşıyan, dünya genelinde milyonlarca insan tarafından farklı sebeplerle uygulanan bir operasyondur. Sünnetin tarihçesi Eski Mısır’a kadar dayanmaktadır, günümüzde İslamiyet ve Musevilikte bir inanç ve ibadet olarak önemli kabul edilmektedir.
Tıbbi olarak bakıldığında sünnet, birçok sağlık avantajı sunmaktadır. Prepusyumun (sünnet derisinin) alınması, özellikle hijyenin sağlanması, enfeksiyon riskinin azaltılması ve bazı hastalıklara karşı koruma sağlamasıyla bilinir.
Sünnet Nedir?
Sünnet, penisin uç kısmını kaplayan deri tabakasının (prepisyum) cerrahi bir işlemle alınmasıdır. Hem tıbbi hem de dini sebeplerle yapılabilen sünnet, dünyada milyonlarca insan tarafından uygulanmaktadır. Tarihi M.Ö. 4000’lere Eski Mısır’a kadar dayanan bu işlem, hijyen ve sağlık açısından önemli faydalar sağlamaktadır.
Sünnet, her yaş grubundaki erkeklere uygulanabilir. Aileler genellikle çocuklarının hijyen ve sağlık açısından avantaj sağlaması için bu kararı vermektedir. Sünnet, her ne kadar basit bir işlem olarak görülse de sağlıklı bir sünnet işlemi uzman bir çocuk cerrahı tarafından yapılmalıdır.
Sünnet Hangi Yaşta Yapılmalıdır?
Sünnet için en uygun yaş, ailenin tercihine ve çocuğun sağlığına bağlı olarak değişir. Her yaş grubunun avantajları ve dezavantajları vardır. Çocuk sağlıklı olduğu zaman, psikolojik ve bakım süreçleri göz önünde bulundurularak karar verilmektedir. Ancak bazı durumlarda sünnet tıbbi bir gereklilik olarak da karşımıza çıkabilir. Penisle ilgili bir operasyon sırasında, örneğin hipospadias gibi olgularda sünnet derisine ihtiyaç duyulabilir. Bu nedenle yenidoğan bebekte saptanan hipospadias durumunda bebek sünnet ettirilmemelidir. Tedavi sırasında sünnet de gerçekleştirilmiş olacaktır.
Yenidoğan Sünneti: İlk 6 ayda yapılan sünnet, iyileşme sürecinin hızlı olması ve çocuğun psikolojik olarak etkilenmemesi nedeniyle daha çok tercih edilmektedir.
Çocuklukta Sünnet: 2-6 yaş arası çocuğun psikolojik olarak olumsuz etkilenme riski olduğu düşünülmektedir. Bu yaş aralığında çocuk kendi bedenini tanıma sürecindedir ve sünnet işlemi hassasiyet yaratabilir. Bundan dolayı çok önerilmez. Ancak idrar yolu enfeksiyonu yada sünnet derisinin enfeksiyonuna (balanit) bağlı sünnet derisinde daralma (Balanitis Kserotika Obliterans) gibi sağlık gerekçeleri ile genel anestezi altında yapılmalıdır. 2-6 yaş aralığından sonra, özellikle okul çağında, çocuğun sürece anlam verebilmesi anlayabileceği şekilde korkutmadan anlatılması önemlidir.
Sünnetin Tıbbi Faydaları
Sünnet, tıbbi açıdan birçok fayda sağlayan bir cerrahi işlemdir. Sünnet yapıldıktan sonra;
İdrar yolu enfeksiyonları ve cinsel yolla bulaşan hastalıkların görülme olasılığı düşer.
Sünnet derisinin (Prepisyumun) alınması, penisin temizliğini kolaylaştırır.
Bazı çalışmalara göre, sünnet kanser riskini ve bazı diğer hastalıkları azaltabilir.
Cinsel yolla bulaşan hastalıkların (HIV, HPV) riskini azaltabilir.
Prepusyumun altında enfeksiyon gelişmesi sonucu oluşan iltihaplanma yani balanit riski azalabilir.
Parafimoz denilen sünnetsiz kişilerde görülen prepusyumun, penisin baş kısmını sıkması ve kan dolaşımını engellemesi durumunun riski de azalabilir.
Sünnet Nasıl Yapılır?
Sünnet uzun yıllardır birçok farklı yöntem denenerek yapılmış, uzman kişilerce yapıldığında da kolay ve güvenilir bir işlem olarak görülmüştür. Günümüzde birkaç farklı yöntemi bulunmaktadır. Sünnet mutlaka sterilize bir ortamda ve bir cerrah tarafından yapılmalıdır. Çocuğun yaşı, genel sağlık durumu değerlendirilir ve çoğunlukla lokal anestezi ile yapılır.
Sünnet için öncelikle penis ve çevresi lokal anestezi ile uyuşturulur. Sterilizasyon gerçekleştirilir ve dikkatli bir şekilde sünnet derisi kesilir. Kullanılacak yönteme göre; cerrahi, lazer gibi farklı aletler kullanılabilir. Kanama kontrol altına alınır ve yine tercih edilen yönteme göre sünnet, dikiş süreciyle tamamlanır. Bazı yöntemlerde dikiş gerekmese de klasik cerrahide ince ipler kullanılarak dikiş atılabilir.
Sünnet Yöntemleri
Sünnet için birçok yöntem bulunsa da günümüzde klasik cerrahi çoğunlukta olmak üzere, lazer yöntemi ve plastibell yöntemi uygulanmaktadır.
Klasik Cerrahi Yöntem: Geleneksel olarak en çok kullanılan yöntemdir. Doktor, cerrahi makas veya bisturi yardımıyla sünnet derisini çıkarır. Bu yöntemde dikişler kullanılabilir ve iyileşme süreci 7-10 gün sürer.
Lazerle Sünnet: Modern ve teknolojik bir yöntemdir. Lazer, sünnet derisini keserken aynı anda kanamayı durdurur. Kanama riski daha düşüktür ve iyileşme süresi genellikle daha kısadır.
Plastibell Yöntemi: Özellikle yenidoğanlar ve küçük çocuklarda tercih edilir. Penis başına plastik bir halka yerleştirilir ve sünnet derisi bu halkanın üzerinden kesilir. Halka, işlemden birkaç gün sonra kendiliğinden düşer.
Sünnet Sonrası Bakım Nasıl Olur?
Sünnet işlemi tamamlandıktan sonra iyileşme sürecini hızlandırmak ve komplikasyonları önlemek için bazı bakım önlemleri alınmalıdır. Penis, işlem sonrasında steril bir bandajla kapatılır. Bandaj genellikle birkaç gün sonra çıkarılır. İşlem sonrası bölge temiz tutulmalı ve doktorun önerdiği antiseptik solüsyonlar düzenli olarak kullanılmalıdır. Doktorun reçete ettiği ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir. Çocuğun rahat kıyafetler giymesi, bölgenin tahriş olmasını önler. Sünnet işleminden 1 hafta sonra doktor kontrolüne gidilmesi önerilir.
Sünnet için çoğunlukla iki dönem önerilmektedir. Tıbbi olarak en kolay işlem yapılan ve sonrası sürecin de kolay olduğu yenidoğan ve 2 yaşına kadar olan süt çocuğu döneminde veya çocuğun psikolojik ve fiziksel olarak hazır olduğu 6 yaş sonrası dönem tercih edilmelidir. Sünnetin aslında kesin yapılması önerilen bir mevsim yoktur ancak genellikle çocukları okula giden aileler yaz aylarını tercih etmektedir. Yaz aylarında doktorun önerilerine dikkat edildiği sürece sünnetin hiçbir sakıncası yoktur. Hayır, işlem genellikle lokal anestezi altında yapıldığı için ağrı hissedilmez. Sonrasında da ağrı kesici ilaçlarla ağrı kontrol altına alınır. Bebeklerde 5-7 gün, çocuklarda ise 7-10 gün arasında değişir. İşlem genellikle 10-20 dakika arasında tamamlanır.Sünnet için en ideal yaş nedir?
Sünnet mevsimi nedir?
Sünnet acı verir mi?
Sünnet sonrası iyileşme süresi ne kadardır?
Sünnet ne kadar sürer?